Jak zgłosić nazwę domeny do Urzędu Patentowego?
Zgłoszenie nazwy domeny do Urzędu Patentowego nie polega na rejestracji samej domeny jako takiej, ale na zarejestrowaniu tej nazwy jako znaku towarowego – słownego lub słowno-graficznego. To ważne rozróżnienie. Sama domena (np. mojafirma.pl) jest tylko adresem internetowym i jej posiadanie nie daje żadnych praw własności intelektualnej. Jeśli jednak ta nazwa ma wartość komercyjną, identyfikuje markę, firmę lub produkt, warto ją zabezpieczyć właśnie poprzez Urząd Patentowy RP (UPRP) lub EUIPO. Zainteresowany zastrzeżeniem nazwy domeny?
- Czy można zarejestrować domenę w Urzędzie Patentowym?
- Jakie są warunki, by zarejestrować nazwę domeny jako znak towarowy?
- Jakie korzyści daje zastrzeżenie znaku towarowego zawierającego nazwę domeny?
- Jak złożyć wniosek: Urząd Patentowy RP (UPRP) – ochrona krajowa (Polska)
- Jak złożyć wniosek: EUIPO – ochrona unijna (cała Unia Europejska)
- FAQ: Ochrona domeny i znak towarowy
- Posiadanie domeny a prawo do znaku towarowego: podsumowanie
Pamiętaj, nie rejestrujesz domeny w Urzędzie Patentowym, ale rejestrujesz jej nazwę jako znak towarowy, co daje Ci znacznie szersze i prawnie skuteczne możliwości jej ochrony — także wobec prób przejęcia, podszywania się lub nieuczciwej konkurencji.
Czy można zarejestrować domenę w Urzędzie Patentowym?
Nie. Domeny internetowe nie są z mocy prawa uznawane za prawa własności intelektualnej, a zatem nie podlegają ochronie przez Urząd Patentowy jako takie. Oznacza to, że nie możesz „zastrzec domeny”, np. mojafirma.pl czy sklep24.eu wprost jako domeny. Możesz natomiast zastrzec nazwę zawartą w domenie (np. „mojafirma”, „sklep24”) jako znak towarowy słowny, jeśli spełnia określone warunki — o czym niżej.
Zarejestrowanie tej nazwy jako znaku towarowego daje Ci realne, egzekwowalne prawo do ochrony marki — zarówno przed konkurencją, jak i wobec osób rejestrujących myląco podobne domeny.
Z punktu widzenia strategii ochrony marki, to często jedyna skuteczna droga do zabezpieczenia swojej obecności online — szczególnie na rynkach europejskich.
Jakie są warunki, by zarejestrować nazwę domeny jako znak towarowy?
Aby Urząd Patentowy przyjął zgłoszenie i udzielił ochrony, nazwa (czyli np. słowo z Twojej domeny) musi:
- Mieć zdolność odróżniającą – nie może być zbyt ogólna (np. „Sklep”, „Pizza”), opisowa („buty sportowe”) ani powszechnie używana.
- Nie wprowadzać w błąd – np. nie sugerować, że oferujesz coś, czego faktycznie nie masz w ofercie.
- Nie naruszać wcześniejszych praw innych osób – w tym wcześniej zarejestrowanych znaków towarowych, znanych marek czy nazw firm.
- Być faktycznie używana w obrocie gospodarczym – w ramach działalności komercyjnej, a nie „na zapas”.
Rejestracja może dotyczyć:
- Znaku słownego – np. samego słowa z domeny.
- Znaku słowno-graficznego – np. logotypu zawierającego nazwę.
- Znaku graficznego – np. samego loga, bez tekstu.
Zgłoszenie można złożyć:
- Do UPRP – dla ochrony na terytorium Polski.
- Do EUIPO – dla ochrony we wszystkich krajach UE.
- Do WIPO – dla ochrony międzynarodowej.
Jakie korzyści daje zastrzeżenie znaku towarowego zawierającego nazwę domeny?
Zarejestrowany znak towarowy zapewnia:
- Wyłączne prawo do używania tej nazwy w określonej klasie towarów lub usług (zgodnie z klasyfikacją nicejską).
- Możliwość dochodzenia roszczeń wobec osób naruszających Twoje prawa – np. rejestrujących podobną domenę.
- Prawną podstawę do odzyskania domeny w postępowaniu arbitrażowym (UDRP/ADR) – jeśli ktoś zarejestrował domenę w złej wierze.
- Zwiększenie wartości marki – szczególnie przy sprzedaży firmy lub domeny.
- Ochronę również offline – np. wobec ulotek, opakowań, reklam z nazwą identyczną lub podobną do Twojej domeny.
Przykład: Jeśli prowadzisz sklep „biotanikakrem.pl”, a ktoś rejestruje „biotanikakrem.sklep.pl” i podszywa się pod Ciebie, nie zrobisz wiele, jeśli masz tylko domenę. Ale jeśli „Biotanika Krem” jest Twoim zarejestrowanym znakiem towarowym, możesz wystąpić z roszczeniem o naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy.
Jak złożyć wniosek: Urząd Patentowy RP (UPRP) – ochrona krajowa (Polska)
Zgłoszenie znaku towarowego w UPRP daje Ci ochronę prawną wyłącznie na terytorium Polski. To rozwiązanie korzystne, jeśli:
- działasz lokalnie (np. masz firmę działającą tylko w Polsce),
- nie planujesz ekspansji zagranicznej w najbliższym czasie,
- zależy Ci na niższych kosztach rejestracji,
- chcesz zabezpieczyć np. nazwę zawartą w domenie .pl lub regionalnej (np. .szczecin.pl, .waw.pl).
Jak to działa:
- Wniosek składasz online przez system PUEUP (https://pue.uprp.gov.pl).
- Musisz wybrać odpowiednią klasę towarową lub usługową (zgodnie z klasyfikacją nicejską).
- Rejestracja trwa zwykle od kilku do kilkunastu miesięcy.
- Koszt podstawowy: 400 zł za zgłoszenie online (1 klasa), +120 zł za każdą kolejną klasę.
Jak złożyć wniosek: EUIPO – ochrona unijna (cała Unia Europejska)
Zgłoszenie znaku w EUIPO daje Ci ochronę w wszystkich 27 państwach członkowskich UE, czyli:
- masz prawo do wyłącznego używania znaku w całej UE,
- możesz szybciej reagować na nadużycia np. w domenach .eu, .com lub domenach narodowych innych państw UE (np. .de, .fr),
- masz podstawę do działań w procedurach cyberprzestępczości, ADR, UDRP – zwłaszcza jeśli domena została zarejestrowana przez konkurencję w złej wierze.
Jak to działa:
- Wniosek składasz na stronie EUIPO: https://euipo.europa.eu
- Również wybierasz klasy usług/towarów (wg klasyfikacji nicejskiej).
- Rejestracja trwa zazwyczaj 4–6 miesięcy, czyli szybciej niż w Polsce!
- Koszt podstawowy: 850 EUR za jedną klasę, +50 EUR za drugą, +150 EUR za trzecią i kolejne.
Pamiętaj jednak, że rejestracja unijna to skuteczna forma zabezpieczenia interesów marki na rynku europejskim, szczególnie gdy używasz domen .eu lub sprzedajesz online w różnych krajach UE. Więcej o "unijnej ochronie nazwy domeny" znajdziesz w osobnym artykule w Centrum Pomocy: Jak uzyskać unijną ochronę nazwy domeny internetowej?
FAQ: Ochrona domeny i znak towarowy
Zebraliśmy dla Ciebie jeszcze kilka innych dodatkowych informacji, które mogą być przydatne w kwestiach związanych z ochroną marki, firmy czy przede wszystkim domeny internetowej.
1. Czy mogę zastrzec samą nazwę domeny w Urzędzie Patentowym?
Nie. Nie da się zarejestrować samej domeny (np. mojafirma.pl) jako znaku towarowego tylko dlatego, że istnieje. Możesz jednak zarejestrować nazwę domeny (np. „mojafirma”) jako znak towarowy – słowny lub słowno-graficzny. To daje Ci realne prawa własności intelektualnej i możliwość walki z naruszeniami.
2. Gdzie złożyć wniosek o rejestrację – w UPRP czy EUIPO?
To zależy od Twojego rynku docelowego:
- UPRP (Urząd Patentowy RP) – jeśli działasz głównie w Polsce.
- EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej) – jeśli chcesz chronić markę we wszystkich krajach Unii Europejskiej.
Rejestracja w EUIPO jest droższa, ale daje szerszy zasięg ochrony.
3. Dlaczego warto zastrzec domenę jako znak towarowy?
Bo sama rejestracja domeny nie daje Ci praktycznie żadnych praw własności ani narzędzi do obrony marki. Zarejestrowany znak towarowy pozwala Ci:
- zakazać innym używania identycznej lub podobnej nazwy w tej samej branży,
- odzyskać domenę w przypadku „cybersquattingu” (np. ktoś rejestruje Twoją nazwę jako domenę),
- lepiej bronić się w sytuacjach spornych (również przed sądami i arbitrażem).
4. Czy ktoś może mi „ukraść” domenę, rejestrując znak towarowy z tą samą nazwą?
Tak – i niestety takie przypadki się zdarzają. Jeśli nie masz zastrzeżonego znaku towarowego, ktoś może zarejestrować Twoją domenę jako znak i zażądać jej wydania. To tzw. „reverse domain hijacking”. Rejestracja znaku jest więc nie tylko prawem ofensywnym, ale też formą obrony przed przejęciem. Oczywiście bez przesady!
5. Jakie są inne formy ochrony nazwy domeny, poza znakiem towarowym?
Poza rejestracją znaku towarowego możesz:
- zadbać o to, aby Twoja firma była formalnym abonentem domeny (sprawdź to w bazie WHOIS),
- zabezpieczyć login i hasła do panelu domenowego,
- korzystać z certyfikatów SSL i ochrony DNSSEC,
- monitorować dostępność podobnych nazw (np. przez Alerty Google lub narzędzia brand monitoringowe).
6. Co jeśli moja domena jest zarejestrowana na agencję reklamową albo informatyka?
To bardzo częsty problem. Nawet jeśli Ty za domenę płacisz, właścicielem jest ten, kto figuruje jako abonent. W razie sporu możesz ją stracić lub utracić do niej dostęp (np. do firmowych maili!). Zadbaj o cesję domeny na Twoją firmę i nie odkładaj tego na czas konfliktu. Spory o domeny potrafią zablokować funkcjonowanie całej firmy.
7. Czy mogę utracić prawo do domeny, jeśli nie mam znaku towarowego, ale działam od lat?
Tak. Historia używania nazwy (tzw. pierwszeństwo użycia) nie zawsze Cię obroni, szczególnie gdy druga strona ma zarejestrowany znak towarowy. Posiadanie znaku daje domniemanie prawne – i to Ty musisz się później tłumaczyć. Dlatego profilaktyka jest znacznie tańsza niż obrona w sądzie lub arbitrażu.
Posiadanie domeny a prawo do znaku towarowego: podsumowanie
Dochodzimy do sedna sprawy: posiadanie domeny a prawo do znaku towarowego to dwa różne porządki prawne, które często się ze sobą zderzają.
Domena to po prostu prawo do używania adresu internetowego, wynikające z umowy z rejestratorem. Kupujesz ją – masz prawo korzystać, dopóki opłacasz abonament. Ale to nie jest prawo własności intelektualnej. W praktyce oznacza to, że możesz mieć domenę przez wiele lat i budować na niej markę, ale jeśli ktoś inny zarejestruje znak towarowy identyczny lub bardzo podobny do tej domeny, może uzyskać mocniejsze narzędzia prawne niż Ty.
Innymi słowy – samo posiadanie domeny nie chroni Cię przed tym, że ktoś uzyska znak towarowy i zacznie ograniczać Twoje działania. Owszem, w sądzie czy arbitrażu możesz próbować się bronić dowodami wcześniejszego używania, rozpoznawalności marki czy tym, że ktoś działa w złej wierze (np. chce Cię wyeliminować z rynku). Ale to zawsze jest walka pod górę.